Integracja niwelacji geometrycznej przeprowadzanej techniką precyzyjnej niwelacji geometrycznej z pomiarami satelitarnymi polega na przenoszeniu układu odniesienia pomiarami satelitarnymi z punktów referencyjnych znajdujących się w znacznej odległości od obiektu badań na wybrane punkty kontrolowane sieci kontrolnej, które mają stanowić nawiązanie dla niwelacji geometrycznej. Pomiar klasyczny służy do szybkiego pozyskania informacji o dużej rozdzielczości, dotyczących badanego obszaru. Szczególny przypadek zastosowania takiego rozwiązania może wystąpić podczas nagłych zmian powierzchniowych na fragmentach sieci kontrolnych obejmujących znaczne obszary, na których stosunkowo rzadko są przeprowadzane pomiary okresowe.

W pracy przybliżono tematykę związaną z badaniami nad deformacjami terenu, istotą pomiarów satelitarnych z podstawowymi źródłami ich błędów, procesem niwelacji geometrycznej oraz techniką precyzyjnej niwelacji geometrycznej. Zweryfikowano różnice między niwelacją geometryczną a pomiarami satelitarnymi i możliwości ich integracji przez zastosowanie odpowiedniego modelu quasi-geoidy. Szczególnym analizom poddano problematykę zachowania stałości średniego centrum fazowego anten GNSS. W tym celu opracowano specjalny sposób kalibracji anten GNSS oraz zaprojektowano stanowisko do ich kalibracji. Opracowane technologie, zdobyte doświadczenia i pozyskane dane obserwacyjne posłużyły do realizacji głównego celu pracy. Na obiekt doświadczalny wybrano obszar w pobliżu odkrywki KWB „Adamów" w Turku, znajdujący się w granicach wpływów eksploatacji górniczej. Na wybranej sieci kontrolnej realizowano jednocześnie pomiary niwelacji geometrycznej oraz pomiary satelitarne. Proces obliczeniowy przeprowadzono w czterech wariantach ścisłego wyrównania na podstawie finalnych wartości przewyższeń między punktami uzyskanych z odmiennych technik pomiarowych oraz przeanalizowano uzyskane dokładności. Wyniki przeprowadzonych badań potwierdziły możliwość zastosowania zaproponowanego rozwiązania w przypadku znacznej odległości punktów referencyjnych od badanego obszaru oraz dużą dokładność wyznaczania wskaźników deformacji terenu w przypadkach wystąpienia nagłych zdarzeń (zawałów górniczych) przez przeniesienie układu współrzędnych pomiarami satelitarnymi w rejon zdarzenia, a następnie przeprowadzenie niwelacji geometrycznej.

Nakład wyczerpany - dostępna na zamówienie (e-mail: wydawca@uwm.edu.pl)