Zarządzanie przedsiębiorstwem XXI wieku stawia przez menadżerami niespotykane do tej pory wyzwania. Zmiany dotyczą wszystkich sfer uwarunkowań wpływających na organizację. Nie mają charakteru ewolucyjnego, a gwałtowny, rewolucyjny, całkowicie zmieniający warunki dotychczasowej gry rynkowej. Zmienia się otoczenie, charakter konkurencji, sama konkurencja, jej intensywność i wszechobecność. Zmieniające się modele biznesu powodują, że czasami trudno określić, kto jest konkurentem, a kto partnerem w grze rynkowej. Coraz częściej jest spotykane jednoczesne łączenie obu tych funkcji. Zanika znaczenie granic. Spadają koszty transportu. Nawet mikro, małe i średnie firmy są w stanie samodzielnie realizować zlecenia czy składać zamówienia na drugim końcu świata.
Głównym celem badań opisanych w opracowaniu jest określenie relacji między typem kultury organizacyjnej a postrzeganiem i stosowanymi rozwiązaniami w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu wśród mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Badania przeprowadzono na terenie województwa warmińsko-mazurskiego.
W rozdziale 1 zdefiniowano pojęcie „kultura organizacyjna" oraz omówiono jej genezę. W dalszej części rozdziału omówiono podstawowe modele kulturowe. Zaprezentowano najważniejsze i najczęściej przywoływane typologie kulturowe, które wskazują na wartości i normy dominujące w organizacjach. Pozwalają na określenie spójności kultury ze strategią organizacji i wymogami otoczenia. W celu lepszego zrozumienia dynamiki kulturowej oraz najważniejszych czynników ją kształtujących omówiono jej uwarunkowania. Kultura organizacyjna jest efektem procesu, który może, ale nie musi, przebiegać w sposób świadomie sterowany. Bez zrozumienia kontekstu trudno jest określić rzeczywiste znaczenie i wpływ organizacyjnych wartości, norm, rytuałów na codzienne zachowania pracowników.
W rozdziale 2 zdefiniowano pojęcie, usystematyzowano i omówiono genezę biznesu społecznie odpowiedzialnego. Wskazano, jak zmiany w otoczeniu wpływały na rozumienie roli przedsiębiorstw w społeczeństwie. Omówiono piramidę CSR, jej wpływ na postrzeganie poziomów zachowań społecznie odpowiedzialnych oraz wskazano główne argumenty oponentów tej teorii. W kolejnym podrozdziale skoncentrowano się na problematyce interesariuszy, zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Przedstawiono ewolucję w postrzeganiu ich roli oraz zmiany w realnym wpływie na codzienne i strategiczne decyzje podejmowane przez zarządzających, szczególnie w kontekście przenoszenia społecznej odpowiedzialności biznesu z poziomu deklaratywnego na rzeczywiście realizowany.
W rozdziale 3 przedstawiono specyfikę sektora MSP. Omówiono problem w definiowaniu, czym właściwie jest mikro, małe i średnie przedsiębiorstwo. Opisano stosowane w literaturze i w rozwiązaniach prawnych kryteria podziału, wskazano ich wady i zalety. Zaprezentowano sposób definiowania poszczególnych grup przedsiębiorstw w świetle rekomendacji Komisji Europejskiej oraz w Polsce w ramach obowiązujących uregulowań prawnych. Następnie omówiono czynniki różnicujące sposób zarządzania MSP w odniesieniu do dużych organizacji, zarówno te o charakterze endo-, jak i egzogenicznym. Wyjaśniono, dlaczego nie można bezpośrednio przenosić rozwiązań rekomendowanych dla dużych, najczęściej transnarodowych, korporacji na poziom mniejszych form. Skoncentrowano się też na specyfice zarządzania w sektorze MSP z perspektywy społecznej odpowiedzialności biznesu.
W ostatnim rozdziale omówiono metodykę badawczą zastosowaną w badaniach własnych. W warstwie empirycznej sformułowano cele badań. Scharakteryzowano metody i organizację postępowania badawczego, wykorzystane techniki oraz narzędzia badawcze, metody analizy oraz ograniczenia postępowania wynikające z przyjętych założeń. Opisano zbadane przedsiębiorstwa pod względem podstawowych charakterystyk, ważnych z punktu widzenia celów i przedmiotu badań. Następnie zaprezentowano wyniki diagnozy profilu kulturowego mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Kulturę organizacyjną określono na podstawie trzech kryteriów: poziomu tolerancji niepewności, dystansu do władzy oraz porównania indywidualizmu z kolektywizmem. W dalszej części rozdziału scharakteryzowano poziom świadomości rozwiązań społecznie odpowiedzialnych wśród respondentów na podstawie trzech kryteriów: relacji organizacji z interesariuszami wewnętrznymi, zewnętrznymi oraz postrzegania zachowań społecznie odpowiedzialnych. W ostatniej części określono, jak model kulturowy dominujący w organizacji wpływa na świadomość CSR i stosowane w tym zakresie rozwiązania w MSP Warmii i Mazur.