Sukces w sporcie zależy od wielu czynników, które mają charakter zarówno tzw. zmiennych twardych (techniczne aspekty przygotowania zawodnika), jak i tzw. zmiennych miękkich (psychologiczne przygotowanie zawodnika). Sportowcy jednak często podkre-ślają, że w decydujących momentach rywalizacji kluczową rolę odgrywa właśnie ich psychika.
Trening mentalny (psychologiczny), obok fizycznego, technicznego czy taktycznego, staje się obecnie obowiązującym standardem dla szachisty chcącego osiągnąć najwyższy poziom sportowy.
Celem książki jest opis, wraz z przykładowymi działaniami mającymi ułatwić trening, pod-stawowych obszarów psychologicznych wykorzystywanych w procesie szkolenia szachistów. Autor, mistrz FIDE, przybliżając tzw. miękkie obszary treningu szachowego, opiera się za-równo na źródłach teoretycznych, jaki i własnym doświadczeniu i praktyce. Podkreśla, że optymalne wykorzystanie tzw. zasobów miękkich zależy nie tylko od sportowca, ale także in-nych uczestników wpływających bezpośrednio lub pośrednio na kształtowanie jego zdolności - rodziców, trenera, coacha.
Książka składa się z ośmiu rozdziałów. W rozdziale 1 zaakcentowano rolę szachów w rozwoju intelektualnym człowieka. Opisano etapy ewolucji tej gry na przełomie wieków, scharakteryzowano najlepsze okresy w historii tej dyscypliny i legendarne partie, a także przybliżono sylwetki wybitnych szachistów. Osobną część poświęcono dominacji tzw. radzieckiej szkoły szachowej w latach 1947-1990. Rozdział 2 zawiera wiadomości z zakresu psychologii sportu, a także dostarcza wiedzy na temat mechanizmów psychologicznych w treningu szachisty. Sprecyzowano w nim także, jakie są poziomy psychologicznego rozwoju zawodnika. W Rozdziale 3 opisano natomiast wagę uwarunkowań osobowościowych w treningu szachowym oraz zaakcentowano szczególną rolę trenera w całym tym procesie (szachy należą do sportów tzw. wczesnej specjalizacji i okres wpływu wychowawczego trenera na zawodnika trwa bardzo długo). Zwrócono także uwagę na uwarunkowania fizyczno-środowiskowe sza-chisty, takie jak: jego stan zdrowia, warunki fizyczne, wytrzymałość, tryb życia, sytuacja rodzinna, mające wpływ na jego poziom gry. Opisano również rolę rodziców, którzy są ważnym elementem wsparcia, w szkoleniu młodego zawodnika. Rozdział 4 poświęcono rozmaitym rolom, które trener odgrywa w procesie szkolenia zawodnika, scharakteryzowano także jego kompetencje. Tematem rozdziału 5 są z kolei motywacje szachisty. Opisano w nim m.in. proces i modele motywowania zawodników, a także kluczową zarówno dla nich, jak i trenera kwestię analizy i zarządzania procesem motywacyjnym. Przybliżono również, w jaki sposób powinno się definiować cele szachisty. W rozdziale 6 przedstawiono zaś rolę coacha i coachingu w procesie szkolenia zawodnika. Wyjaśniono różnicę między coachingiem a ty-powym trenowaniem (szkoleniem), a także opisano model coachingu sportowego dla szachistów i etapy jego wdrażania w procesie doskonalenia zawodnika. Rozdział 7 poświęcony jest zarządzaniu stresem. Zawiera m.in. opis technik kontroli poziomu stresu u zawodników, a tak-że konkretne wskazówki na temat stylu życia, który pozwoli osiągnąć wysoki poziom kontroli wewnętrznej i zminimalizować stresory. Rozdział 8 dotyczy natomiast inteligencji emocjonalnej, która pozwala zawodnikowi-szachiście w sposób świadomy czerpać i optymalnie korzystać z posiadanego przez niego potencjału. Zawiera opis doskonalenia technik inteligencji emocjonalnej: pracy nad koncentracją, kontrolą emocji i zwiększeniem asertywności.
Każdy podrozdział książki zakończony jest specjalnie przygotowanymi ćwiczeniami, będącymi podsumowaniem opisanych treści, mającymi skłaniać do refleksji. Pomagają one np. uzmysłowić zawodnikowi, czym jest dla niego gra w szachy oraz jakie są jego słabe i moc-ne strony jako szachisty, jakie wartości są dla niego podczas gry najważniejsze. W 25 opracowanych w książce ćwiczeniach padają ważne dla samorozwoju szachisty pytania: jak np. rozumie on mistrzostwo szachowe i co musi zrobić, aby je osiągnąć, jakie są jego motywacje, cele itp. W formule ćwiczeń zawarto także zagadnienia dla rodziców zawodnika, coacha i trenera oraz zadania relaksacyjne.
Publikacja skierowana do trenerów, zawodników, rodziców, a także osób opiekujących się zawodnikami i do pasjonatów szachów. 

Nakład wyczerpany - dostępna na zamówienie

(e-mail: wydawca@uwm.edu.pl)