Bo w każdej wielkiej książce jest kilka książek,
trzeba tylko do nich dotrzeć,
odkryć je, zgłębić i pojąć
Ryszard Kapuściński
(Podróże z Herodotem, Znak, Kraków 2008, s. 208)
Celem rozważań podjętych w opracowaniu było przedstawienie interdyscyplinarnego kontekstu wartości oraz identyfikacja znaczenia wartości we wzajemnych interakcjach uczestników rynku. Pojęcie to jest szeroko analizowane i badane przez przedstawicieli różnych nauk. Można przyjąć, że wartości są pojęciami lub przekonaniami o pożądanych stanach docelowych lub zachowaniach, które wykraczają poza specyficzne sytuacje, kierują wyborami i oceną zachowań zdarzeń oraz są uporządkowane według względnej ważności.
Problematyka wartości na przestrzeni dziejów była podejmowana przez reprezentantów różnych dyscyplin naukowych, już od czasów starożytnych. Współcześnie jest podejmowana przez filozofów i etyków, lecz zasięg problematyki wartości obejmuje coraz szersze kręgi naukowe. Badania nad istotą i rolą wartości w życiu jednostki i społeczeństwa są prowadzone na gruncie nauk humanistycznych, społecznych i ekonomicznych. Interdyscyplinarne podejście do sfery wartości umożliwia dostrzeżenie różnych kontekstów i uwarunkowań mających wpływ na kondycję aksjologiczną człowieka. We współczesnym zglobalizowanym świecie można obserwować także coraz większą rolę wartości w modelach prowadzenia działalności gospodarczej. Coraz częściej obserwuje się również zmianę systemu wartości i filozofii konsumpcji przez ocenianie w procesie decyzyjnym produktów nie tylko pod względem wartości o charakterze osobistym, lecz także społecznym i środowiskowym. W tym kontekście społeczną odpowiedzialność biznesu cechuje odniesienie do kategorii dobra wspólnego, generowanego dzięki jednostkowej działalności i aktywności obywatelskiej człowieka, przynoszącej jednocześnie wartość dodaną większej liczbie członków danego społeczeństwa.
Identyfikacja podstawowych wartości dla organizacji wymaga wnikliwej analizy współczesnych trendów w konsumpcji oraz determinantów decyzji zakupowych konsumentów. Połączenie wymiaru etycznego, społecznego i ekonomicznego znajduje odzwierciedlenie w nowym paradygmacie wartości. Obejmuje on wartości z punktu widzenia etyki, wartości postrzegane przez klienta oraz wartości analizowane z punktu widzenia prakseologii i finansów. Organizacje preferujące etyczne prowadzenie biznesu przyjmują koncepcje społecznej odpowiedzialności organizacji, która zakorzenia się w kulturze organizacyjnej, czyli wartościach i normach w niej przestrzeganych. Przedsiębiorstwo społecznie odpowiedzialne to przedsiębiorstwo, które działa zgodnie z prawem, a także przestrzega określonych norm etycznych. Można stwierdzić, że horyzont definicyjny wartości współcześnie nie ogranicza się jedynie do ujmowania jej w kontekście materialnym, w kategoriach stricte ekonomicznych. W celu holistycznego postrzegania świata i wieloaspektowej analizy mechanizmów rynkowych rozważania nad problematyką wartości powinny obejmować konteksty interdyscyplinarne. Badanie wartości wymaga zatem uwzględnienia nie tylko uwarunkowań ekonomicznych, lecz także pogłębionej refleksji aksjologicznej, społecznej i kulturowej.
Nakład wyczerpany - dostępna na zamówienie: wydawca@uwm.edu.pl