W pracy zaprezentowano wybrane wiersze z trzech słynnych cykli poetyckich: Sonetów krymskich Adama Mickiewicza, Vade-mecum Cypriana Norwida i Kwiatów zła Charles'a Baudelaire'a. Napięcie między „ja" i światem przyjmuje w tych tekstach postać konfrontacji uświadamiającej własną inność czy wyobcowanie. Można zaobserwować współobecność kilku form świadomości: a) ukierunkowaną na świat zewnętrzny; b) ukierunkowaną na świat wewnętrzny podmiotu; c) wychylającą się ku jakiejś tajemniczej pozaświatowej sferze bytu. Wiąże się z tym poszukiwanie ratunku dla własnego „ja". Poznając otaczającą rzeczywistość lub doświadczając transcendencji, romantyczny bohater poznaje głównie samego siebie i swoją sytuację w bycie.
Cykl sam w sobie jest rodzajem podróży, w której każde z ogniw współtworzących go konstytuuje swoistą stację w lekturze. Wybrane dzieła wyróżnia też inny rodzaj „podróżowania". Cykle Mickiewicza, Norwida i Baudelaire'a wiąże topos wędrówki, zawierający interpretację losu ludzkiego. Prezentuje jakąś filozofię istnienia, postawę wobec życia, stosunek do wartości, historycznego dziedzictwa kulturowego. Model wiecznie poszukującego wędrowca należy zresztą - obok typu artysty geniusza - do najlepiej ukształtowanych w romantyzmie wizerunków bohatera.

Przyjmując, że nadrzędnym podmiotem cyklicznym, którego nie należy utożsamiać z podmiotami poszczególnych wierszy, jest w Sonetach krymskich, Vade-mecum i Kwiatach zła poeta, można stwierdzić, iż funkcjonuje on w obcym sobie, a może nawet wrogim środowisku - jest poetą bezdomnym, wręcz wygnańcem. W przypadku dzieł Mickiewicza i Baudelaire'a potrafi jednak czasem ekscytować się podróżą lub myślą o niej, a u Norwida pozostaje najczęściej ironiczny i zgorzkniały. Podmiot Mickiewiczowski wydaje się poza tym bardziej harmonijny i zgodny ze sobą niż ten w Vade-mecum i Kwiatach zła, gdzie ulega jakiemuś rozszczepieniu, rozdrobnieniu na wiele projektów, zdefragmentowaniu. Błądzenie Baudelaire'a zawężone zostaje jednak do poszukiwania doskonałego, odurzającego piękna, tęsknoty za czymś odmiennym od płaskiej rzeczywistości, za czymś ekscytującym, porywającym, upajającym, uskrzydlającym. Natomiast błądzenie Norwida przypomina miotanie się pomiędzy niebem i ziemią w podążaniu za prawdą.

Być może cechą wyróżniającą wielkie dzieła literackie - a do takich niewątpliwie należą Sonety krymskie, Vade-mecum i Kwiaty zła - jest wywoływanie u czytelnika zdziwienia. Wiąże się to z naruszaniem przez tego rodzaju utwory istniejących konwencji i przyzwyczajeń literackich. W każdym z wymienionych powyżej cykli jest coś niecodziennego.

Pracę wyróżnia ciekawa forma graficzna zastosowana w analizie wierszy, dzięki której czytelnik, podążając za Autorem, znakomicie odnajduje wszystkie ważne wątki dotyczące ich interpretacji. W dysertacji zamieszczono także barwne ilustracje korespondujące z tekstem.