Bo w każdej wielkiej książce jest kilka książek,
trzeba tylko do nich dotrzeć,
odkryć je, zgłębić i pojąć
Ryszard Kapuściński
(Podróże z Herodotem, Znak, Kraków 2008, s. 208)
Celem monografii o charakterze interdyscyplinarnym jest analiza sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych w różnych państwach europejskich. Rozpoczynają ją teksty historyczne na tematzaangażowania emigracji czeskiej i słowackiejw ruch niepodległościowy w latach 1914-1915, stosunków polsko-białoruskich na Łotwie przed II wojną światową,miejsca poloników w zbiorach archiwalnych Biblioteki Białoruskiej im. F.Skaryny w Londynie, sporu pomiędzy działaczami Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego a ludnością żydowską podczas wyborów do samorządów miejskich w Królestwie Polskim na początku XX w.oraz polityki antyniemieckiej na Dolnym Śląsku w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej.Kolejne rozważania odnoszą się do sytuacji współczesnej Ukrainy:położeniamniejszości polskiej w Donbasie w trakcie trwającego od 2014 r. konfliktu, a także postrzeganiapartii Hizb-atTahrirna Ukrainie i Krymie oraz stosunek do niego Tatarów Krymskich. W następnych tekstach autorzy podejmują problematykę mniejszości narodowych na Litwie oraz polityki migracyjnej tego państwa,opisują sytuacjęmniejszości polskiej w lwowskim okręgu konsularnym w drugiej połowie lat 80. XX w. na tle przemian społecznych i politycznych, status mniejszościowy polskich Tatarów czystosunek Polaków do mniejszości narodowych na podstawie ogólnopolskich sondaży przeprowadzonych przez CBOS w latach 1991-2015. Kolejne naukowe dociekania dotyczą roli diaspory Muridów w europejskim dialogu kultur, tożsamości mniejszości etnicznej i jej języka w kontekście historycznym na podstawie doświadczenia szwajcarskich Retoromanów, działań Unii Europejskiej w przestrzeni różnorodności etnicznej ze szczególnym uwzględnieniem walki z antysemityzmem. Monografię zamyka tekst na temat różnorodności kulturowej na Sejneńszczyźnie w kontekście historycznym i współczesnym.
Autorzy rozważań próbowali odpowiedzieć na pytanie: dialog kultur czy zarzewie konfliktów? Jak podkreślają redaktorzy we wstępie: „W kontekście problematyki mniejszości narodowych i etnicznych w Europie nie ma prostych rozwiązań zarówno w ujęciu historycznym, politologicznym, socjologicznym, jak i prawnym".
Nakład wyczerpany - dostępna na zamówienie (e-mail: wydawca@uwm.edu.pl)