Bo w każdej wielkiej książce jest kilka książek,
trzeba tylko do nich dotrzeć,
odkryć je, zgłębić i pojąć
Ryszard Kapuściński
(Podróże z Herodotem, Znak, Kraków 2008, s. 208)
Żyjemy w świecie, w którym istnieje wiele czynników zagrażających dobrostanowi ludzi i wpływających na niepewność, nieprzewidywalność współczesnego świata. Są to: zmiany i kryzysy zachodzące w środowisku naturalnym, niebezpieczeństwa wynikające z interakcji między organizmami a ich mikrobiologicznym otoczeniem, rozpowszechnienie urządzeń technologicznych - coraz bardziej wymykające się spod kontroli człowieka, konflikty i antagonizmy społeczne, nierówności, wykluczenia i podziały. Autorzy tekstów odnoszą się do wszystkich tych obszarów, głównie w perspektywie współczesności, lecz także nawiązują do przeszłości i przedstawiają prognozy na przyszłość. Autorzy reprezentują zróżnicowane subdyscypliny pedagogiczne, specjalizują się w różnorodnych zagadnieniach, preferują też różne strategie i metody badawcze. Aspekty niepewności świata przedstawiono więc na podstawie wielu różnych zagadnień, rozważanych z odmiennej perspektywy. Monografię otwiera tekst Małgorzaty Kowalik-Olubińskiej, w którym autorka przedstawia współczesny kryzys ekologiczny oraz szanse związane z edukacją ekologiczną. Paweł Piotrowski prezentuje wyniki sondażu diagnostycznego na temat potencjalnie pozytywnych zjawisk, które mogą, obok wielu negatywnych i tragicznych, zaistnieć w związku z pandemią COVID-19. Agnieszka Bojarska-Sokołowska omawia potencjał różnych zorganizowanych form matematycznej edukacji pozaszkolnej. Marta Guziuk-Tkacz i Alicja Joanna Siegień-Matyjewicz podjęły tematykę transkulturowości. Andrzej Puliński przedstawił trudności w szkolnictwie polskim na Warmii i Mazurach w latach 1945-1946 we wspomnieniach nauczycieli, ich zaangażowanie, energię i wysiłek włożony w odbudowę zniszczonego kraju. O adaptacji zasady strukturalnej w procesie poszukiwania i przeszukiwania źródeł wtórnych pisze Kinga Lisowska. Do niebezpiecznych i kryzysogennych podziałów społecznych, dotyczących kwestii ról związanych z płcią nawiązuje tekst Katarzyny Nosek-Kozłowskiej. Rozdział Józefa Górniewicza odnosi się do Abrahama Maslowa jednego z prekursorów psychologii humanistycznej, która zaproponowała nowe spojrzenie na podmiotowość człowieka. Szkolnictwo polskie na Warmii, jeden z najważniejszych i najskuteczniejszych instrumentów polonizacji, cel licznych ataków w okresie dwudziestolecia międzywojennego, omawia Urszula Pulińska. Marcin Warmiński i Paweł Piotrowski przedstawili wyniki badań sondażowych dotyczących oceny wiarygodności prezentowanych w środkach masowego przekazu informacji na temat przebiegu pandemii COVID-19. Marek Matyjewicz podjął tematykę roli czynników identyfikowanych współcześnie jako źródła zagrożeń i kryzysów, wpływających na generowanie, pogłębianie i podtrzymywanie podziałów i rozłamów społecznych, których wystąpieniu sprzyjają pewne style politycznego myślenia i działania. Tę samą klasę zagrożeń dla współczesnego świata społecznego i jednostkowego jako wyzwanie stojące przed pedagogiką społeczną rozważa Andrzej Olubiński. Dorota Zaworska-Nikoniuk, omawia koncepcję społeczeństwa ryzyka Ulricha Becka, koncepcję, w której takie okoliczności, jak zagrożenie, niepewność czy ryzyko, są postrzegane jako podstawowe wyznaczniki codziennego życia jednostek oraz małych i dużych grup społecznych. Opracowanie kończy tekst Pawła Piotrowskiego o wyzwaniach stawianych przed pedagogiką w niepewnej przyszłości mogącej przynieść kolejne globalne kryzysy.